Nerdeyse Her Ülkenin “Kanlı 1 Mayıs”ı vardı; 1 Mayıs 1944 Kaisariani Katliamı.

 

Nerdeyse Her Ülkenin “Kanlı 1 Mayıs”ı vardı; 1 Mayıs 1944 Kaisariani Katliamı.

Bizim için “kanlı 1 Mayıs” deyince aklımıza 1 Mayıs 1977 tarihi gelir. Vahşetin yaşandığı o günü merak edenler, hakkında az-çok bir şeyler bilir.

Ama karşıma çıkan ilginç ve trajik bir “Kanlı 1 Mayıs”  da Atina’nın Kaisariani banliyösünde gerçekleştirilmiş. Hem de ateş poligonunda ve 200 kişi..

Yunanlılar bu katliamın yaşandığı Pazar günü için “lk kim şarkı söylesin diye ilk kime ağlayayım” şeklinde ağıtlar yakmıştı.

1Mayıs’ın işçi Bayramı olarak kutlanmasına sebep olan 1886’daki “Chicago Vanguard Ayaklanması” sonrasında çeşitli ülkelerde yapılan etkinliler “gizemli eller” tarafından bir şekilde kanla yıkandı. İşte bu kanla yıkanan o etkinlik günlerinden biri de Yunanistan’da 1 Mayıs 1944 tarihiydi.

Fakat bu defa çok da gizemli değildi. En azından bizdeki “gizemli vahşet” kadar gizemli değildi.

Yunanlılar 1 Mayıs 1944’ü “Yunan tarihinin en sert ve en kanlı günü” olarak hafızalarına kazıyacaklardı.

Ne olmuştu peki?

1944 baharı sadece Yunanistan için değil tüm dünya için özellikle gergin bir dönemdi. Ama aynı zamanda Alman egemenliğinin sona ermek üzere olduğu dönem de sayılırdı.

Yunanistan 1936'dan beri diktatör Metaxas tarafından yönetiliyordu. O dönemde dünyanın herhangi bir ülkesindeki diktatör adeta Hitler veya Mussoloni’ye benzemeye çalışırdı. En azından bu diktatörler adeta “ruh dokunması” yaşamış gibi birbirilerinin izinden giderdi.

Yunanistan’da da bu diktatör rejim Yunanistan Komünist Partisi üyelerini tutuklamış ve işkencelere tabi tutmuştu.

Nazilerin Yunanistan’ı işgali sırasında bu tutuklular Nazilerin kontrolüne ve insafına bırakılınca işkencelerin dozu daha da artmıştı. Yunanlıların bazıları kısaca ELAS olarak bilinen Yunan Halk Kurtuluş Ordusu’nu kurarak Nazilerle savaşmaya başlamışlardı.

27 Nisan 1944'te, Yunan Ordusu'nun ikinci teğmeni Manolis Stathakis komutasındaki 8. ELAS Alayı 41. Kale Tümeni'nin Alman komutanının hareket halindeki konvoyunu pusuya düşürdü.

Bu pusuda sadece 3 Alman üst düzey komutan öldürülebilmiş ve 5 asker de yaralanmıştı.

Tabi Almanlar bu pusuya çok öfkelendiler ve en sevdikleri yöntemle misilleme yapmaya karar verdiler.

Tabi amaç sadece intikam değildi. Aynı zamanda gittikçe güçlenen bu hareketi sindirmekti.

30 Nisan 1944'te işgal basınında şöyle bir bildiri yayınladılar:

1-200 Komünistin kurşuna dizilecek

2) Alman birliklerinin ilerleyişi sırasında karşılaşacağı tüm adamlar köylerin dışında vurulup hemen orada gömülecek.

 

3- Bu suçu destekleyenlerden 100 komünist Yunanlı daha öldürülüp hemen orada gömülecek.

Evet, bildiri bu şekildeydi. İlginç olan bunu broşür şeklinde de dağıtmalarıydı.

Tabi “piyango” haliyle Metaxa tarafından Haidari kampındaki tutuklu olan komünistlere vurmuştu.

Bu durum Yunan halkının tepkisine neden olsa da halktan komünistlere “ders verilmesi”ni isteyen “fanatikler” de yok değildi.

1944 Mayıs sabahı, Haidari kampına gelen SS'den Alman komutan Karl Fischer, ölecek olanların uzun listesini okumaya başladı.

200 komünist, on askeri kamyonla Kaisariani'nin Atış Poligonuna götürüldü. Hatta isimler arasında kamp tercümanının ismi de olunca başka bir mahkûm onun yerine geçmek istemiş ancak 35yaşındaki o tercüman bunu kabul etmemişti.

10 Kamyona “yüklenen” mahkûmlar kendi marşlarını bağıra bağıra söyleyerek yola çıkarılmışlardı. Birçoğu, infaz yerine giderken, geçtikleri sokaklara kampta anılarını yazdıkları defterleri/kâğıtları fırlatmışlardı.

Mitsos Reboutsikas adındaki bir mahkûm “Bir adam hayatını daha yüksek idealler için verdiğinde, asla ölmez" diye yazmış; başka bir mahkûm da "Köle olarak yaşamaktansa özgürlük mücadelesinde ölmek daha iyidir" diye notlar almıştı.

İnfaz yerine geldiklerinde sabah 10 civarıydı. İnfazı yapacak askerle yerlerini almışlardı. Yaklaşık 20 kişiydiler. Arkalarında da “cesetleri” çöp kamyonuna yükleyecek 10 kadar adam duruyordu.

İnfaz süreci yaklaşık iki saat sürmüştü. Ayrıca bu infaza dayanamayıp tepki veren mahkûmlardan 92’si daha oracıkta infaz edilmişti.

Kaisariani halkı bu olayla birlikte günlerce ağlamıştı. Katledilen sokağın adını "Iroon Skopetiriou Caddesi”  "Atış Poligonunun Kahramanları Caddesi” şeklinde değiştirmişlerdi.